کارشناسی ارشد » گروه آزمایشی پزشکی » بیوتکنولوژی پزشکی » مقدمه
از لحاظ لغوی بیو به معنی زنده, زیستی, دارای حیات و ... می‌باشد و تکنولوﮊی به معنی فن، فناوری و آشنایی با اصول فنی آورده شده است.از نام‌های دیگری که برای این رشته در نظر گرفته می‌شود می‌توان به فناوری زیستی یا زیست فناوری اشاره کرد . اساس کار در بیوتکنولوﮊی بر روش‌های مهندسی ﮊنتیک و کلونینگ استوار می‌باشد. این رشته در کشور ما مورد توجه فراوان قرار گرفته و با این‌که مدت زیادی از ظهور و به کار‌گیری این علم در ایران نمی‌گذرد، پیشرفت‌های قابل توجهی در زمینه بیوتکنولوﮊی پزشکی و بیوتکنولوﮊی کشاورزی مشاهده می‌گردد.
زیست فناوری رابطه بسیار نزدیک با علومی مثل ﮊنتیک و زیست شناسی سلولی و مولکولی، بیوشیمی، شیمی، میکروب شناسی و ایمنی‌شناسی دارد. بیوتکنولوزی در مقطع دکتری نیز شامل گرایش مختلف می‌باشد که عبارتند از: 1.دارویی 2.مولکولی 3.میکروبی 4. فراوره‌های زیستی5 .پزشکی6.کشاورزی 7.محیطی دریایی می‌شود.
از دیرباز استفاده از باکتری‌ها به عنوان منابع تخمیر کننده و تولید انرژی مورد استفاده بوده است. از جمله موارد استفاده از باکتری‌ها می‌توان استفاده از آن‌ها در صنایع تولید سرکه و تولید پنیر نام برد که البته به شیوه سنتی و در مقادیر کم استفاده شده است. اما امروزه در سطح وسیع و توسط کمپانی‌های معتبر پزشکی و بیوتکنولوﮋی این امر مورد استفاده قرار گرفته می‌شود. از نتایج درخشان در این زمینه در دهه‌های اخیر می‌توان به تولید هورمون‌ها در سطح انبوه اشاره کرد که در می‌توان گفت انقلابی در زمینه بیوتکنولوﮋی در جهان بود.
بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک به همراه نانوتکنولوﮊی از جمله علوم مدرن محسوب می‌گردند که در سال‌های اخیر توجه بسیاری از دانشمندان را به خود جلب نموده اند. پیشرفت‌های چشمگیر دراین حوزه راه‌های تازه‌ای را برای درمان انواع بیماری‌ها پیش‌روی پزشکان قرار داده که تا چند سال قبل غیر ممکن می‌نمود.
رشته بیوتکنولوژی یک رشته کاربردی و میان رشته‌ای مهندسی علوم است که قلمرو آن حداقل ۳۳ حوزه تخصصی علوم را در برمی‌گیرد. این رشته در کشور ما از سال ۱۳۷۸ در دانشکده علوم دانشگاه تهران در مقطع دکترای پیوسته ارائه می‌شود.
این رشته از سه مرحله کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تشکیل شده است که دانشجویان در مرحله کارشناسی پس از گذراندن موفقیت‌آمیز ۱۳۲ واحد دروس مشترک معرفتی- نظری، علوم پایه، پزشکی، مهندسی و مبانی بیوتکنولوژی به اضافه آموختن زبان انگلیسی در حد ۵۵۰ نمره تافل و آشنایی کامل با یک زبان برنامه نویسی کامپیوتر در صورتی که معدل آن‌ها در هر نیمسال تحصیلی ۱۵ باشد، می‌توانند وارد مرحله دوم یعنی مقطع کارشناسی ارشد شوند که در این مقطع یکی از ۶ گرایش بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی محیطی و دریایی، بیوتکنولوژی مولکولی، فرآورش زیستی و بیوتکنولوژی کشاورزی (گیاهی) را انتخاب کرده و بعد از گذراندن ۴۸ واحد در یکی از گرایش‌های تخصصی، و انجام معادل ۶ واحد پژوهش‌های انفرادی و ارائه ۲ واحد سمینار از مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل می شوند. در این مرحله در صورتی که میانگین نمرات دروس مقطع کارشناسی ارشد آن‌ها حداقل ۱۶ باشد، می‌توانند در امتحان جامع شرکت کنند و در صورت موفقیت در این امتحان، وارد مرحله دکترای تخصصی (Ph.D) خواهند شد و رسماً برای ثبت پایان نامه دکتری اقدام کنند.
به عبارت دیگر دانشجویان این رشته نیز برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد و دکتری باید شرایط لازم را داشته باشند، یعنی باید میانگین معادل بالایی داشته و در آزمون جامع موفق شوند اما در یک آزمون رقابتی شرکت نمی‌کنند.
